سبک زندگی مهم است
مصرف دارو تنها بخشی از مدیریت بیماری التهابی روده (IBD) است. تغییرات مثبت در سبک زندگی، هم درکولیت اولسراتیو و هم در بیماری کرون منجر به بهبود کنترل علائم و کمتر شدن مشکلات می شود.
این تغییرات شامل:
- رژیم غذایی و تغذیه
- ورزش
- سلامت روانی
- مصرف دخانیات و الکل
سلامت روانی
اگرچه ناراحتی عاطفی به خودی خود عامل ایجاد IBD نیست اما در برخی افراد موقعیت های استرس زا یا فشارهای عاطفی می تواند موجب تشدید علائم شود. این بدان معنا نیست که هر کسی که استرس دارد دچار عود بیماری می شود اما اگر IBD دارید و می دانید استرس می تواند مشکل آفرین باشد بهتر است آماده شوید و برخی تکنیک های مدیریت استرس را بیاموزید.
استرس ممکن است دائماً در زندگی وجود داشته باشد: تغییر شغل، ازدواج، اسباب کشی، مرگ بستگان، بزرگ کردن فرزندان، یا مراقبت از والدین سالمند همگی می تواند استرس آفرین باشد. داشتن یک وضعیت مزمن می تواند باعث ایجاد IBD شود. حتی دلخوری های کوچک در زندگی می تواند استرس زا باشد. شما نمی توانید اتفاقات استرس زا را به طور کامل از زندگی محو کنید اما می توانید واکنش خود به آنها را تغییر دهید.
مثالهایی از مدیریت استرس بدین شرح است:
- به موسیقی های آرامش بخش گوش دهید
- در جایی آرامش بخش پیاده روی کنید
- چند دقیقه در اتاقی تاریک دراز بکشید یا تمرکز کنید
- با یک دوست یا مشاور صحبت کنید
- طولانی حمام کنید
- مطالعه کنید
- بیوفیدبک
- تمرینات تمدد اعصاب یا تنفسی انجام دهید
- یوگا یا تایچی تمرین کنید
- هیپنوتیسم درمانی کنید
اگر مقابله با استرس برای شما واقعاً دشوار است و اکثر اوقات مضطرب یا کم طاقت هستید بهتر است تکنیک های ساختاریافته رهایی از استرس مانند رفتاردرمانی شناختی (CBT) یا برنامه ریزی عصبی کلامی (NLP) را امتحان کنید.
مصرف دخانیات
سیگار کشیدن علاوه بر تأثیر بر ریه ها و قلب می تواند:
- ریسک ابتلا به بیماری کرون را افزایش دهد
- موجب بروز عود و تشدید بیماری شود
- خطر ایجاد آبسه و/یا فسیتول در افراد مبتلا به بیماری کرون را افزایش دهد
موارد زیر در افرادی که دخانیات مصرف می کنند وجود دارد:
- عود مکرر بیماری - این مسئله می تواند در 50% تا 100% بیماران مبتلا به بیماری کرون وجود داشته باشد
- افزایش احتمال نیاز به جراحی
- افزایش نیاز به داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی
به یاد داشته باشید هر چه بیشتر سیگار بکشید بیشتر احتمال بازگشت IBD وجود دارد.
در عوض، در بیماران مبتلا به بیماری کرون که مصرف دخانیات را ترک کرده اند چنین گزارش شده است:
- 65% کاهش عود بیماری در مقایسه با افراد سیگاری
- کاهش نیاز به دارو جهت کنترل بیماری
کولیت اولسراتیو در غیرسیگاری ها و افرادی که سیگار را ترک کرده اند بیشتر بروز می کند. با این حال، توقف مصرف دخانیات در افراد مبتلا به کولیت اولسراتیو باعث تشدید بیماری می شود؛ هنوز مشخص نیست چرا سیگار این اثر محافظتی را دارد. با این وجود، از آنجاییکه مصرف دخانیات خطرات سلامتی زیادی از جمله سرطان ریه و ناراحتی قلبی به همراه دارد هرگونه اثر محافظتی سیگار در مقابل سایر اثرات مخرب آن، بی اهمیت است.
الکل
اگرچه هنگام ابتلا به IBD می توانید الکل مصرف کنید ولی باید مراقب باشید. برای اینکه بدانید در وضعیت فعلی شما چه چیزی منطقی تر است با تیم درمانی IBD صحبت کنید یا برای کسب اطلاعات بیشتر به رهنمودهای بهداشتی کشور خود توجه کنید.
سایر داروها
افراد مبتلا به هر دو بیماری کولیت اولسراتیو و کرون علاوه بر مصرف داروهای تجویز شده برای مدیریت IBD باید مراقب استفاده از سایر داروهای تجویز شده یا بدون نسخه باشند و مطمئن شوند که استفاده از این داروها موجب عود بیماریشان نمی شود. این موارد شامل:
- داروهای ضد التهاب غیراستروئیدی (NSAID) مانند آسپرین، ناپروکسن، و ایبوبروفن می باشند که موجب عود بیماری می شوند. برای تسکین دردهای متوسط یا کاهش تب از استامینوفن استفاده کنید یا با پزشک خود مشورت نمایید.
- آنتی بیوتیک ها می توانند باعث بر هم خوردن تعادل باکتری های موجود در روده شوند. این تغییرات می تواند باعث ایجاد اسهال (اسهال مرتبط با آنتی بیوتیک) یا رشد بیش از حد باکتری های مسبب التهاب شود. اگر آنتی بیوتیک مصرف می کنید و علائم عود بیماری ظاهر شد حتماً به پزشک خود اطلاع دهید. همچنین اگر اخیراً حتی برای عفونت های غیرگوارشی از آنتی بیوتیک استفاده کرده اید باید به پزشک خود اطلاع دهید.
وقتی داروی بدون نسخه از داروخانه می خرید همیشه به پزشک یا داروساز بگویید که مبتلا به IBD می باشید تا بی خطر بودن داروها را برای شما بررسی کنند.
منابع:
1: Smoking and Crohns Disease. . قابل دسترس در: http://www.crohnsandcolitis.com.au/smoking-and-crohns.php Accessed May 2014
2: Johnson, G.J., Cosnes, J., and Mansfield, J.C. (2005). Review article: smoking cessation as primary therapy to modify the course of Crohn’s disease. Aliment. Pharmacol. Ther. 21, 921–931.